De reikwijdte van de Xella-plicht bij slapende dienstverbanden
Arbeidsrecht
Men spreekt van een slapend dienstverband als een dienstverband na 104 weken ziekte blijft voortbestaan zonder dat loon wordt betaald en zonder dat werkzaamheden worden verricht door de werknemer. Zoals in een eerdere publicatie over het slapende dienstverband uitgelegd, is een werkgever op grond van goed werkgeverschap (artikel 7:611) schadeplichtig indien niet akkoord wordt gegaan met het verzoek van een werknemer tot beëindiging van de arbeidsovereenkomst onder toekenning van een transitievergoeding. Een werkgever is niet schadeplichtig in het geval een redelijk belang bij voortduring van de arbeidsovereenkomst kan worden aangetoond door de werkgever. Deze beëindigingsplicht is in 2019 bepaald in de zogeheten Xella-uitspraak (ECLI:NL:HR:2019:1734). Er bleef echter onduidelijkheid bestaan over de reikwijdte van deze beëindigingsplicht.
Eind 2022 heeft de Hoge Raad zich in twee arresten uitgesproken over de reikwijdte van de Xella-uitspraak (ECLI:NL:HR:2022:1575 en ECLI:NL:HR:2022:1576). De Hoge Raad oordeelde dat er tussen de Xella-norm en de Wet compensatieregeling een causaal verband bestaat. Deze compensatieregeling houdt in dat werkgevers recht hebben op compensatie voor een aan een werknemer uitgekeerde transitievergoeding van wie de arbeidsovereenkomst na 104 weken ziekte wordt beëindigd. Omdat de compensatieregeling pas op 20 juli 2018 is gepubliceerd, hadden werkgevers pas vanaf dat moment zekerheid dat zij aanspraak op compensatie konden maken. Dat aan de compensatieregeling terugwerkende kracht is verleend, maakt daarbij geen verschil. Om die reden heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een werknemer pas aanspraak kan maken op de Xella-vergoeding vanaf 20 juli 2018. Vanaf dat moment kon redelijkerwijs van werkgevers worden verwacht dat zij hun gedrag daarop afstemden.
Voor de hoogte van de transitievergoeding bij slapende dienstverbanden, ook wel de Xella-vergoeding genoemd, geldt het volgende. Deze is gemaximeerd tot het bedrag dat is opgebouwd tot het moment dat er een opzegbevoegdheid bestond voor de werkgever. Nu de Xella-norm een wettelijke aanspraak op compensatie veronderstelt, bestaat de beëindigingsplicht voor een goed werkgever dan ook vanaf de publicatie in het Staatsblad. De Xella-plicht geldt dus vanaf 20 juli 2018. Let op, het maakt dus niet uit dat de arbeidsovereenkomst van de werknemer vóór 1 juli 2015 is ‘gaan slapen’. Het gaat erom dat de arbeidsovereenkomst op of na 20 juli 2018 is beëindigd.
Advies arbeidsrecht advocaat nodig?
